ZUS pozyskuje informacje o majątku przedsiębiorcy, który ma dług z tytułu nieopłaconych, ma prawo żądać od dłużnika wyjawienia nieruchomości i innych przysługujących mu praw majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki lub zastawu. Taki obowiązek wynika z art. 26 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawą ustanowienia hipoteki jest doręczona decyzja określająca wysokość należności z tytułu składek, o odpowiedzialności osoby trzeciej lub o odpowiedzialności następcy prawnego. Gdy więc dłużnik otrzyma taką decyzję, a jest np. właścicielem nieruchomości, to musi się liczyć z tym, że ZUS może złożyć wniosek o wpis hipoteki na tej nieruchomości. ZUS nie ma natomiast obowiązku uprzedzania płatnika, że zamierza z takiego uprawnienia skorzystać i dokonać wpisu.
